1 mei 2022 – Op maandag 25 april werden tien activisten veroordeeld tot boetes van €150 euro voor het tijdelijk ‘onbruikbaar maken’ van de hekken van de Koningin Maximakazerne van de Koninklijke Marechaussee (KMar) bij de blokkade van dit complex, onder meer een trainingslocatie voor Frontex, op 18 december 2021. Een tweede aanklacht, het niet voldoen aan de vordering om de demonstratie te beëindigen, werd door politierechter C.A.M. van der Heijden afgewezen.
Bij de zitting op 11 april in de rechtbank in Haarlem waren zes van de tien activisten aanwezig, waarvan een aantal vertelden over de redenen voor de actie van 18 december. Hieronder het verhaal van één van hen, met een toelichting over het Europese migratiebeleid, de rol van Frontex en de bijdrage van de KMAr. Advocaat Willem Jebbink hield een uitgebreid pleidooi waarin hij betoogde dat het beëindigen van de actie een ontoelaatbare schending van de grondrechten van de activisten inhield. De eerste twee werden bovendien met stevig geweld – schoppen, slaan, aan armen trekken – uit de lockon gedwongen.
De rechter ging ten aanzien van dit punt echter volledig mee met het OM, dat vond dat de actie terecht beëindigd was en het uitgeoefende geweld proportioneel was, omdat de KMar in zijn werk werd gehinderd en in geval van calamiteiten daardoor heel Schiphol in gevaar zou kunnen komen. Voor de tweede aanklacht volgde wel vrijspraak, omdat er geen bewijs was dat de burgemeester de opdracht tot beëindiging van de demonstratie had gegeven.
We danken iedereen die een bijdrage geleverd heeft aan het inzamelen van geld voor de juridische kosten van deze zaak. De veroordeelde personen overleggen nog over het al dan niet instellen van hoger beroep tegen deze uitspraak.
Verklaring van één van de activisten:
Op 18 december 2021 vond er een protest plaats bij de Koningin Maximakazerne op Schiphol. Dit protest vond plaats op de internationale dag van de migrant, en was onderdeel van de internationale Abolish Frontex campagne. Deze campagne maakt zich hard voor het afschaffen van Frontex, het pan-Europese grensbewakingagentschap dat de buitengrenzen van de Europese Unie militariseert en verantwoordelijk is voor duizenden doden. Als onderdeel van deze internationale actiedag protesteerden verschillende mensen op Schiphol tegen de betrokkenheid van de Koninklijke Marechaussee aan het Europese grensbeleid. Ook in andere landen vonden er protesten plaats tegen het Europese grensbeleid.
Het Europese grensbeleid is een tragedie. Verschillende actoren dragen bij aan de duizenden doden op de Middellandse zee, de creatie van vreselijk gevaarlijke routes die migranten gedwongen moeten afleggen en het bewust in stand houden en ondersteunen van dictatoriale regimes om te voorkomen dat mensen überhaupt de buitengrenzen van Europa bereiken. Alles om migranten te stoppen.
De Koninklijke Marechaussee is een van deze actoren. Zij draagt op verschillende manieren actief bij aan het in mijn ogen moorddadige Europese grensbeleid. Zij doet dit niet alleen op nationaal niveau, maar ook internationaal. In Nederland werkt de Koninklijke Marechaussee aan de Nederlandse grenzen, zoals bijvoorbeeld bij hoek van Holland waar ze actief controleren of irreguliere migranten het land binnenkomen. Op internationaal niveau is zij actief bij Frontex. De KMAR levert onder andere personeel aan Frontex. Personeel dat deelneemt aan zogenaamde missies waarbij alles in het werk wordt gesteld om mensen op zoek naar een beter leven, voor wat voor reden dan ook, te stoppen. Vorig jaar kwam naar buiten dat Frontex personeel betrokken is bij hevige mensenrechtenschendingen en illegale pull- en pushbacks op Europees grondgebied die het Europese non-refoulement principe schenden. Aan deze organisatie draagt de KMAR actief bij. De locatie van het protest, de koningin Maxima kazerne, is tevens de plek waar Frontex haar officieren traint wanneer zij in Nederland zijn.
Maar niet alleen binnen Europa levert de KMAR een actieve bijdrage aan het grensindustriële complex. Buiten Europa wordt zij vaak ingeschakeld voor het opleiden van zogenaamde grenswachten. In Libië leidt zij bijvoorbeeld de Libische kustwacht op, die internationaal bekend staat als zeer gewelddadig tegenover migranten en die eigenlijk niets meer dan gewapende militia’s die migranten in detentiecentra stoppen om ze af te persen en te mishandelen. De KMAR levert door hen te trainen een actieve bijdrage aan de verschrikkelijke omstandigheden waarin deze mensen moeten leven, en zelfs hun mogelijke dood.
De KMAR doet dit niet alleen in Libië. Ook in Niger en Mali leidt zij grenswachten door betrokken te zijn bij missies als EUCAP Sahel Niger, EUCAP Sahel Mali en EUTM Mali. Het kost teveel tijd om hier vandaag over uit te wijden, maar de lijst met mensenrechtenschendingen en samenwerkingen met dubieuze regimes is lang. Al deze missies hebben als zogenaamd doel ht managen van migratie, maar in praktijk zijn zij erop gericht om de grenzen van Europa al ver voor de echte territoriale Europese grens te leggen. Europa’s grenzen liggen tegenwoordig al in Afrika en duizenden migranten betalen met hun leven de prijs.
De Marechaussee levert voorts een bijdrage aan de EUBAM Libië (2013-heden), een capaciteits- opbouwmissie vanuit Tunesië voor Libisch grens- en migratiemanagement. Deze missie is door de EU in 2013 gestart, twee jaar nadat het regime van Ghadaffi was gevallen en de burgeroorlog uitbrak. De missie is al snel naar Tunesië verplaats wegens veiligheidsredenen. De KMar helpt met deze missie door het geven van trainingen aan de Libische kustwacht en het ontwikkelen van een grensbewakingsbeleid. Daarnaast verzorgt het Expertisecentrum Identiteitsfraude en Documenten (ECID) van de KMar documentfraudetrainingen aan medewerkers van grenscontroleautoriteiten in Libië. Hoewel de missie als civiele missie voor het veiliger maken van Libische grenzen wordt gepresenteerd, is de missie zeer omstreden. Uit interne rapporten van de EUBAM Libië blijkt dat de missie zich richt op het opbouwen van “militaire expertise”, iets wat het civiele karakter tegenspreekt. Ook blijkt uit deze documenten dat de EU op de hoogte is van de verschrikkelijke omstandigheden waarin vluchtelingen in detentiecentra verkeren maar vooral zorgen heeft over de reputatie van de EU in het geval dat dit publiek bekend zou worden.
Graag herhaal ik nogmaals wat ik al eerder zei. Het Europese grensbeleid is een tragedie. We hebben de wereld zo ingedeeld dat mensen die zoals velen van ons in deze zaal in een West Europees land met het juiste paspoort geboren zijn overal naar toe kunnen reizen, terwijl zij die niet uit een westers land komen moeten vechten om er binnen te komen. Het westen creëert oorlogen waar mensen voor moeten vluchten, creëert een klimaatcrisis waar mensen voor moeten vluchten en profiteert nog steeds van de erfenis van kolonialisme. Mensen op zoek naar een beter leven lopen vervolgens tegen de tengels van fort Europa aan waar zij krampachtig buiten worden gehouden, hetzij al in Afrika, hetzij aan de daadwerkelijke Europese buitengrenzen. Ze worden gemarteld en opgesloten, moeten met gevaar voor hun eigen leven de moeilijkste routes nemen, en worden behandeld alsof zij minder dan mensen zijn.
De Koninklijke Marechaussee draagt actief en welwetend bij aan dit grensbeleid, en het is daarom dat op 18 december 2021 mensen besloten een tegengeluid te laten horen. Om te protesteren tegen de praktijken van de Marechaussee, en om te zeggen dat vluchtelingen wél welkom zijn. Dat wij voor een solidair en open Europa staan, zonder grenzen. En dat geen enkel mens illegaal is. Dankuwel.